تاور کرین

تاور کرین چیست و چگونه کار می کند؟

تاور کرین ها (جرثقیل برجی)، شکل مدرنی از اهرم های تعادلی هستند که از همان قطعات اصلی تشکیل شده اند. معمولا پایه تاور کرین (پایه تثبیت) در بتن مسلح قرار می گیرد و گاهی اوقات به بخش هایی از سازه و یا ساختمان هم، توسط کمربند مهار می شود. تاور کرین ها معمولا بهترین ترکیب از ارتفاع و ظرفیت بالابری را فراهم کرده و به صورت گسترده در ساختن سد ها و برج ها و ساختمان های مرتفع مورد استفاده قرار می گیرند. هنگام نصب اولیه جرثقیل برجی، پایه تثبیت آن بایستی مطابق با مشخصات فنی مورد نیاز که در دفترچه آن نوع خاص از تاور کرین قید شده، با نظارت و تایید مهندس ساختمان اجرا شود. از آنجا که دسترسی به این بخش و بررسی دقیق مشخصات حین بهره برداری از سوی بازرس امکان پذیر نیست، تاییدیه مهندس ناظر ساختمان در این زمینه مورد نیاز خواهد بود.

تاورکرین چگونه به وجود آمد؟

همواره برای ساخت سازه های عظیم مشکل ساخت وجود داشته، بخصوص وقتی کار به ارتفاعات زیادی از سطح زمین می رسد باید وقت و نیرو و هزینه زیادی به کار رود تا مصالح و تجهیزات با وزن و حجم بالا در سازه قابل استفاده شوند. این مشکل در حدود 70 سال پیش با ساخت نخستین تاور کرین ها تا حدود زیادی مرتفع گردید. اولین تاورکرین بوسیله یونانی های باستان اختراع شد و با نیروی کارگران و چهارپایان کار می کرد. این تاورکرین برای ساختن ساختمان های بلند در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت و اجازه حمل اجسام سنگین به بالای بنای مورد نظر را میداد.

تاورکرین ها از اجزای اصلی و ضروری در هر سایت ساختمانی می باشند. قطعه افزایشی ارتفاع که معمولا ارتفاعی متفاوت با قطعات دیگر دکل دارد به این پایه متصل شده و پس از آن سکشن ها روی آن سوار شده و توسط پین و اشپیل استاندارد و یا پیچ و مهره به هم متصل می شوند. سپس دکل تاور کرین به قسمت گردون که شامل موتور و چرخ دنده ها می شود، متصل می گردد تا امکان چرخش را به تاور کرین بدهد.

در بالای قسمت گردون جرثقیل برجی، سه قسمت اصلی وجود دارد: جیب بالابری یا بازوی کاری یا فلش که کالسکه و قلاب روی آن حرکت می کنند. جیب کوتاه تر که وزنه های تعادلی روی آن قرار دارند و معمولا راهرو های بازرسی تاور کرین و تابلو برق اصلی و موتور گیربکس اصلی نیز در این قسمت جرثقیل برجی قرار گرفته اند. و قسمت اصلی دیگر کابین اپراتور تاور کرین است. که کنترلر ها و لیور ها (اهرم ها) در اینجا قرار داشته و اپراتوری تاور کرین از این قسمت انجام می شود.

بازوی بلندتر تاورکرین، فلش، بخشی از جرثقیل است که وظیفه باربرداری را به عهده دارد. و بازوی کوتاه، وزنه های تعادلی را در خود جای داده که معمولا از جنس بتون هستند و ترتیب قرار گیری این بلوک ها بر اساس ارتفاع کاری جرثقیل و طول فلش و ظرفیت کاربری متفاوت است که در دفترچه همان نوع خاص از تاور کرین قید شده است. اپراتور تاور کرین می تواند آن را از داخل کابین کنترل کند و یا در برخی از مدل ها از طریق ریموت کنترل از نقطه ای دلخواه عملیات باربرداری را انجام دهد. در اغلب موارد کابین اپراتور در بالای قسمت گردان قرار دارد ولی در برخی مدل ها کابین را روی فلش و یا بخش پایینی تاور کرین هم قرار می دهند. بستن بار و اتصال قلاب(هوک) به بار، عموما توسط یک نفر که ریگر یا سیم بکسل انداز نامیده می شود انجام می گیرد. در بسیاری از موارد که اپراتور تاور کرین دید مناسبی روی بار ندارد و یا اینکه باربرداری در نقطه کور اپراتور انجام می گیرد، حضور ریگر آموزش دیده و مقید به اصول ایمنی بسیار حیاتی است.
بسیاری از حوادث جرثقیل های برجی نه به دلیل نقص فنی در تاور کرین بلکه به دلیل اشتباه ریگر در بستن صحیح بار و یا عدم ارتباط مناسب در حین بروز خطراتی مثل گیر کردن بخشی از بار به میل گرد ها یا بخشی از سازه در حال ساخت و وارد شدن شک ناگهانی به فلش رخ می دهند. ارتباط بین ریگر و اپراتور تاور کرین اغلب از طریق بیسیم صورت می پذیرد ولی باید هردو این افراد با علائم استاندارد و قراردادی ریگری آشنا باشند تا در صورت قطع ارتباط رادیویی و یا صدای محیطی بیش از اندازه بتوانند از آنها استفاده کنند.

تاور کرین چگونه کار می کند؟

تاور کرین ها انواع مختلفی دارند که تقریبا” همگی از یک قانون در اجام کار و بار برداری تبعیت می کنند که شامل چند دسته است.

۱- قدرت بار برداری:

قدرت باربرداری در تاور مبنی بر ساختار آنها می باشد که تا چه تناژی را میتواند از روی زمین بلند  کند که این کار توسط الکترو موتور انجام می شود و الکترو موتور به گیربکس و از گیربکس به درام یا همان وینچ متصل است و توسط وینچ مقدار نیاز سیم بکسل تا ارتفاع مورد نیاز دستگاه و رابطی به نام هوک قلاب به بار متصل می گردد. لازم به ذکر است پس از راننده و فرمان هدایت، کلیه سیستم فوق توسط یک سری میکرو سوئیچ در حال کنترول است تا دستگاه بار بیش از حد مجاز را ( تناژ ) از روی زمین بلند نکند و ایمنی دستگاه حفظ گردد. تمامی این مراحل به قدرت باربرداری یا تناژ دستگاه منصوب است.

۲- قدرت مانور بار به سمت جلو و عقب (شاریوت):

تاور کرین ها پس از بلند کردن بار از روی زمین دارای مانور حرکت بار به سمت جلو یعنی دور از دستگاه (شاریوت به جلو ) و و حرکت بار به سمت عقب یعنی به سمت خود دستگاه (شاریوت به عقب) می باشند. البته لازم به ذکر است باری را که بیش از حد مجاز تناژ دستگاه می باشد را توسط میکروسوئیچ های قطع کن کنترول می نماید و از جلو رفتن آن خود داری می کند .

۳- قدرت مانور گردشی (گردان):

تاور کرین ها علاوه بر دارایی قدرت بلند کردن بار و حرکت آن به جلو و عقب دارای قدرتی هستند که در شعاع ۳۶۰ درجه می تواند بار را جابجا کند و به هر نقطه ی دلخواه بار را منتقل کند. معمولا این کار توسط ۱یا ۲ الکتروموتور و ۱ یا ۲ گیربکس انجام می گیرد که جهت ایمنی آن نیز میکروسوئیچ هایی تعبیه شده در مواقع لزوم از دور زدن بی جا جلو گیری نماید.

۴- قدرت حرکت کلی دستگاه:

تاور کرین ها توانایی حرکت روی زمین و انتقال کلی دستگاه از نقطه ای به نقطه ی دیگر را دارا می باشند آنها جهت خزیدن بر روی زمین متفاوت می باشند بعضی از آنها توسط قرار گرفتن روی ریل جابجا می گردند و گونه دیگری از آنها روی زنجیرهایی که شباهت به زنجیر تانک دارند بر روی زمین حرکت می کنند و نوع دیگری از آنها بر روی چرخ های بزرگی که همانند لاستیک هواپیما است بر روی آنها حرکت می کنند. کلیه حرکت این دستگاهها معمولا توسط الکترو موتور های برقی و گیربکس های بسیار قوی که دارای ترمز های بسیار قوی می باشد صورت می گیرد .

۵- قدرت ارتفاع گیری یا افزایش ارتفاع:

همواره برای عموم این سوال مطرح است که تاور کرین ها چگونه به نقاط مرتفع میرسند و چگونه افزایش ارتفاع پیدا می کنند.